Η λεγόμενη "πανεπιστημιακή κοινότητα" -- όπως και ολόκληρο το εξουσιαστικό κοινωνικό σύστημα του οποίου αποτελεί βασικό μέρος -- είναι βαριά άρρωστη από άποψη πολιτισμού. Δεν είναι ούτε επιστημονική ούτε κοινότητα, δεν λειτουργεί σαν πανεπιστήμιο αλλά σαν μέρος της αγοράς, με την χειρότερη έννοια του ορού. Η αντιπαράθεση επομένως ανάμεσα στην "κυβερνώσα Δεξιά" που αποφάσισε να καταργήσει το άσυλο, και στην "αντιπολιτευόμενη Αριστερά" που αποφάσισε να το υπερασπιστεί, είναι προφανώς πραγματική ως καυγάς για την θέση στο σύστημα και εντελώς υποκριτική ως διαφωνία για το καλό του πανεπιστήμιο. Έτσι κι αλλιώς το άσυλο έχει εκ των πραγμάτων καταργηθεί ακόμα και ως έννοια και η αντιπαράθεση δεν μπορεί να ερμηνευτεί παρά μόνο σαν μέρος της αυθόρμητης προσπάθειας όλων να παραταθεί η ζωή του διασωληνωμένου εξουσιαστικού κοινωνικού συστήματος.

Η παράταση, με τεχνική υποστήριξη, της εξουσιαστικής διακυβέρνησης της κοινωνίας είναι το μοναδικό κοινό ενδιαφέρον όλων των υφισταμένων πολιτικών επιτελείων ανεξαρτήτως πολιτικού προσανατολισμού. Από άποψη πολιτικών εξελίξεων η προσπάθεια της Νέας Δημοκρατίας να συντηρήσει το σύστημα μέσω της αστυνομικής βίας εναντίον της κοινωνίας, έρχεται μετά την αποτυχημένη προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ για την διατήρησή του μέσω της εξαπάτησης - αποκοίμησης της κοινωνίας. Με την λογική αυτή, το ζήτημα του ασύλου θα ήταν απλά μια από τις εκφάνσεις της κρίσης του συστήματος, αν η έννοια του ασύλου δεν ήταν, ολοφάνερα και αποκλειστικά, ένα ιδιαίτερης σημασίας ζήτημα πολιτισμού.

* * *

Άσυλο είναι ένας τόπος που αναγνωρίζεται σαν ιερός από την ίδια την εξουσία. Η ίδια η εξουσία δεν επιτρέπει στα όργανά της να επεμβαίνουν όταν σ' αυτόν τον τόπο καταφεύγει ένας παραβάτης του νόμου. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Παυσανία, ο οποίος (αρχηγός ων του ελληνικού στόλου που μαχόταν εναντίον των Περσών) καταδικάστηκε σε θάνατο σαν προδότης, ζήτησε άσυλο σαν ικέτης σε ένα ναό της Αθηνάς και οι διώκτες του μη μπορώντας να πατήσουν στο άσυλο του ναού, έχτισαν την πόρτα του και αφαίρεσαν την στέγη του, αφήνοντάς τον να πεθάνει από την πείνα και το κρύο.

Αρχικά το άσυλο είχε αναγνωριζόταν στους τόπους λατρείας που ανήκαν στην κυριότητα της θεϊκής δύναμης η οποία υπερέβαινε την εξουσία των ανθρώπων και η δύναμη της εξουσίας -- χωρίς να παραιτείται από τον ρόλο της -- την τοποθετούσε πάνω από τον εαυτό της. Αργότερα το άσυλο επεκτάθηκε σε άλλους τόπους που αναγνωρίστηκαν σαν ιεροί και απαραβίαστοι όπως η οικογενειακή εστία και το πανεπιστήμιο. Επεκτάθηκε επίσης στις σχέσεις των ανθρώπων όπως π.χ. το απόρρητο της αλληλογραφίας και της προσωπικής επικοινωνίας που μπορούμε να πούμε πως είναι ενός είδους άσυλο.

Τελικά το άσυλο έχει νόημα όταν η δύναμη που ασκεί την εξουσία, αναγνωρίζει σαν ιερές και απαραβίαστες κάποιες διαδικασίες, ακόμα κι αν μέσα από αυτές κινδυνεύει να ανατραπεί, και από μόνη της αποφασίζει ότι θα τις αντιμετωπίζει όχι στον τόπο που πιθανόν αναπτύσσονται αλλά στον πολιτικό στίβο και μόνο.

* * *

Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο η αναγνώριση του ασύλου, από την μεριά της εξουσίας της, στον βαθμό που σημαίνει την επίγνωση της μερικότητας, της φθαρτότητας και της προσωρινότητας της εξουσιαστικής δύναμης, αποτελεί την βάση της πραγματικής της ισχύος. Από την στιγμή που η εξουσία χάνει την ικανότητά της να αναγνωρίζει πως η κοινωνία υπάρχει υπεράνω αυτής βάζει η ίδια τέρμα στην ζωή της. Και βεβαίως όταν μιλάμε για δυνάμεις εξουσίας προφανώς δεν εννοούμε την κυβέρνηση αλλά όλα τα πολιτικά επιτελεία, ολόκληρο το εξουσιαστικό πολιτικό σύστημα που αποτελεί την λεγόμενη "πολιτεία".

Η αναγνώριση από την μεριά της πολιτείας της έννοιας του ασύλου και ο έμπρακτος σεβασμός του, πριν από πολλά χρόνια, ήταν μια ισχυρή απόδειξη, πως το κοινωνικό σύστημα, παρά την σοβαρή έκπτωσή του, ήταν ακόμα ζωντανό. Ακόμα και η υποκριτική αναγνώριση της έννοιας του ασύλου στα χρόνια της μεταπολίτευσης και στην διάρκεια της "θητείας" της "κυβερνώσας Αριστεράς", ήταν μια αποχρώσα ένδειξη της επίγνωσης πως το σύστημα τα έχει φάει τα ψωμιά του και πως είναι συνειδητή η προσπάθεια να διατηρηθεί ζωντανό, έστω και διασωληνωμένο. Η παρούσα προσπάθεια, όχι απλώς να καταργηθεί το άσυλο αλλά να γίνει η κατάργησή του η σημαία μιας (φαρσοειδούς και γελοίας) γενικής επιστροφής στο αστυνομικό κράτος είναι η απόδειξη πως έχει πάψει πια να λειτουργεί ο "εγκέφαλος" του συστήματος και δεν υπάρχει στον χειρισμό του ούτε επίγνωση, ούτε γνώση, ούτε σκέψη της πραγματικότητας.

Η διασωλήνωση του συστήματος δεν μπορεί να συνεχιστεί επ' άπειρο. Είναι ζήτημα χρόνου για να βγει το εξουσιαστικό σύστημα από την πρίζα, χωρίς προς το παρόν να είναι ορατό το σύστημα με το οποίο θα αντικατασταθεί. Κι από την άλλη μεριά αν το νεκροζώντανο σύστημα δεν αντικατασταθεί εγκαίρως θα υπάρξουν συνέπειες που δεν μπορούν να υπολογιστούν εκ των προτέρων αλλά θα είναι σίγουρα οδυνηρές.

Η συζήτηση - αντιπαράθεση, ανάμεσα στην κυβέρνηση και στην "αριστερή" αντιπολίτευση, μέσα στο κλίμα των ημερών, σχετικά με το άσυλο είναι εντελώς παρανοϊκή. Εμφανίζουν και οι δύο πλευρές μια πλήρη αδιαφορία για την ιστορική σημασία και την εξέλιξη της έννοιας του ασύλου. Η αδιαφορία όμως τους είναι απαραίτητη για να δικαιολογηθεί η προσπάθεια για την παράταση της ζωής του εξουσιαστικού συστήματος. Κι αυτό γιατί αν η αντιπαράθεσή τους μπει στην ουσία του ζητήματος τότε αυτά που λέγονται κι αυτά που γίνονται, σχετικά με το άσυλο, δεν θα δείχνουν μόνο την αχρηστία του παρόντος εξουσιαστικού συστήματος αλλά και το μη εξουσιαστικό είδος του συστήματος που θα το αντικαταστήσει.

* * *

Στην ιστορική φάση που βρίσκεται σήμερα το εξουσιαστικό σύστημα, καμιά από τις δυνάμεις που μετέχουν λίγο ή πολύ σ' αυτό δεν έχουν την ισχύ να αναγνωρίσουν πραγματικά την σημασία του ασύλου. Στην πραγματικότητα η επιδίωξη όλων των πολιτικών δυνάμεων είναι η κατάλυση της αυτοτέλειας του πανεπιστημιακού χώρου. Όλοι θέλουν να το κατακτήσουν με την βία και να το μετατρέψουν σε φρούριο εναντίον των αντιπάλων τους. Η κυβέρνηση θέλει να κατακτήσει το φρούριο με την βία των αστυνομικών δυνάμεων που νομίζει πως είναι του χεριού της. Η λεγόμενη "Αριστερά" θέλει να αποτρέψουν την άλωση του φρουρίου της χρησιμοποιώντας την βία της κοινωνίας υπέρ της παράδοσης του ασύλου την οποία ποτέ δεν σεβάστηκαν.

Το πρόβλημα του πανεπιστημίου, που ήταν παραδοσιακά ο τόπος ανάπτυξης του πολιτισμού και λειτούργησε για τελευταία φορά σαν τέτοιος, στο τέλος της δεκαετίας του 1960, τον Μάη του 1968, υπό την επίδραση της μεγάλης έκρηξης της Πολιτιστικής Επανάστασης. Η Πολιτιστική Επανάσταση άλλαξε την κατάσταση στον ακαδημαϊκό χώρο καταργώντας στην ουσία του τον εξοντωτικό ανταγωνισμό ο οποίος είχε διαδεχτεί την ευγενική άμιλλα στην βάση για την ανάπτυξη της επιστήμης, χωρίς όμως να θίξει την εξουσιαστική μορφή λειτουργίας του πανεπιστημίου. Στην ιστορική καμπή που βρισκόμαστε σήμερα, οι άνθρωποι της κοινωνικής βάσης και μόνο αυτοί μπορούν να αναγνωρίσουν το γεγονός πως ο παραδοσιακός πανεπιστημιακός - ακαδημαϊκός χώρος δεν μπορεί παρά να διαλυθεί είτε σαν "φρούριο" ανιάτων εξουσιαστών, είτε σαν "άσυλο" ανιάτων αντιεξουσιαστών.

Διαβρωμένο εντελώς από την ασθένεια του ανταγωνισμού το πανεπιστήμιο ως σύστημα έχει χάσει πια και την ελάχιστη χρησιμότητά του. Το παλιό φοιτητικό κίνημα έχει απαξιωθεί και η παραδοσιακή διαλεκτική σχέση μεταξύ της φοιτητικής νεολαίας και του σώματος των διδασκόντων εντός του πανεπιστημίου έχει χαθεί και καμιά δύναμη δεν μπορεί να την επαναφέρει. Καμιά δύναμη δεν μπορεί να εγγυηθεί την επιστροφή του πανεπιστημίου στην εποικοδομητική λειτουργία του. Το ζωτικό συμφέρον και τελικά το καθήκον των ανθρώπων της κοινωνικής βάσης και ιδιαιτέρως των νέων και κυρίως των αριστερών νέων, είναι ανασύσταση της εσωτερικής στο κοινωνικό σώμα διαλεκτικής σχέσης μεταξύ διδασκαλίας και μάθησης με σύγχρονους όρους.

Η εκπλήρωση αυτού του καθήκοντος είναι άλλωστε και η μόνη αφετηρία που μπορεί να υπάρξει για την ανασύσταση της γενικότερης διαλεκτικής σχέσης που συγκροτεί την σημερινή κοινωνία. Οι αριστεροί άνθρωποι της κοινωνικής βάσης και ιδιαιτέρως οι αριστεροί νέοι θα έχουν πρωτοποριακό ρόλο σ' αυτή την προσπάθεια. Η κατάργηση του "ασύλου" και γενικά της "ασυλίας" είναι ιστορικά αναγκαίο μέρος της Πολιτιστικής Επανάστασης που βεβαίως συνεχίζεται αλλά προς το παρόν κατευθύνεται από την μεριά των εξουσιαστικών επιτελείων.

Τα εξουσιαστικά και αντιεξουσιαστικά επιτελεία  γλύτωσαν αν και βαριά τραυματισμένα από τους πρώτους "βομβαρδισμούς" της δεκαετίας του 1960. Δεν θα γλυτώνουν επ' άπειρο και ήδη σε περιπτώσεις σαν αυτή, του καυγά για το άσυλο, οι επιτελείς σκάβουν από μόνοι τους τον λάκκο τους. Η κατάσταση για την κοινωνία είναι πράγματι ιδιαιτέρως επικίνδυνη δεν είναι ωστόσο ούτε δύσκολη, ούτε απελπιστική.