Μετά από την εκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου, ενός καθαρόαιμου δεξιού πολιτικού, στην θέση του Προέδρου Δημοκρατίας διαμορφώνεται μια νέα σύνθεση του πολιτικού συστήματος που θα πρέπει να απασχολήσει τους σκεπτόμενους αριστερούς της κοινωνικής βάσης σαν αντικείμενο θεωρητική μελέτης.
Αν η επιλογή του Κάρολου Παπούλια συμβόλιζε την καθεστωτική ενότητα του δικομματισμού, η επιλογή του Προκόπη Παυλόπουλου συμβολίζει την καθεστωτική ενότητα του διμετωπισμού: ενός ρευστού σχήματος του πολιτικού συστήματος, του οποίου η αμφίπλευρη ώσμωση εκφράζει την κατάρρευση του εξουσιαστικού συστήματος, σε όλον τον κόσμο.
Από την άλλη μεριά, το σχήμα που παίρνει το πολιτικό σύστημα στο κοινοβούλιο μοιάζει όλο και περισσότερο με το σχήμα που έχει η πολιτική έκφραση της βάσης της ελληνικής κοινωνίας: ένα σχήμα διαλεκτικής αντιθετικής ενότητας συγκεχυμένων δεξιών και αριστερών ιδεών, σε διάφορες αναλογίες, που δυνητικά (virtually) ενώνονται και συγκρούονται, σε κάθε άνθρωπο και σε κάθε ομάδα ανθρώπων: με άλλα λόγια το σχήμα της πλατείας.
Μια "επιστροφή" στην μορφή της πλατείας ήταν αναμενόμενη και άλλωστε τα "αριστερά" σαΐνια του ΣΥΡΙΖΑ λιγουρεύτηκαν με την ιδέα αυτής της "επιστροφής". Επιστροφής σε εισαγωγικά, γιατί το σχήμα της πλατείας ποτέ δεν "έφυγε" και η "πρόσκληση" εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ μάλλον αποστείρωσε τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις παρά τις εκμεταλλεύτηκε, για την ενίσχυση της θέσης των "ηγεμόνων" του ΣΥΡΙΖΑ στις περιβόητες διαπραγματεύσεις.
Παρόλα ταύτα, οι συγκεκριμένες πλατειακές εκδηλώσεις διατήρησαν τα χαρακτηριστικά της πλατείας αφού ουσιαστικά απεύθυναν τον πολιτικό τους λόγο (ανεξάρτητα αν ο λόγος τους ήταν ή όχι ουσιαστικός) κατ' ευθείαν στους επιτελείς της εκ γενετής ξεχαρβαλωμένης αυτοκρατορίας των αγορών, παρακάμπτοντας την κυβέρνηση που ζητούσε την στήριξη.
Τελικά με την συμμετοχή δεξιών πολιτικών στις χαρακτηριστικά καθεστωτικές θέσεις της κυβέρνησης και την εκλογή του δεξιού Παυλόπουλου στην θέση του "εγγυητή" του καθεστώτος το διμετωπικό πολιτικό σύστημα αποκτά τα χαρακτηριστικά της πλατείας, στο επίπεδο της εξουσίας στο επίπεδο των εξουσιαστικών επιτελείων και αποκαθιστά μια "κανονική" σχέση εξουσίας και κοινωνίας με την πλατεία της κοινωνικής βάσης.
Μένει τώρα να παρακολουθήσουμε και να καταλάβουμε πως θα λειτουργήσει η σχέση Εξουσίας και Κοινωνίας μέσα από αυτό το σχήμα μιας Άνω Πλατείας της Εξουσίας και μιας Κάτω Πλατείας της Κοινωνίας.
Η πλατεία μπορεί να πήρε το όνομά της από την Πλατεία Ταχρίρ της Αιγύπτου, και το πρώτο περιεχόμενό της από τους Αγανακτισμένους της Ισπανίας, αλλά στην ελληνική εκδοχή της πήρε την πιο άρτια δυνατή μορφή της. Μια μορφή που εξελίχθηκε σε όλες τις επόμενες ειρηνικές ή, πιο συχνά, συγκρουσιακές ή και βάρβαρες κοινωνικές συναντήσεις όπως στην παγκοσμίου ενδιαφέροντος σύγκρουση στην Ουκρανία ή στην περίπτωση του λεγόμενου ισλαμικού κράτους. Μια μορφή που τώρα επιστρέφει στην ελληνική κοινωνία με το όνειρο να λειτουργήσει σαν μια νέα μορφή εξουσίας.
Έχω ήδη υποστηρίξει πως η πλατεία δεν είναι ένα πολιτικό κίνημα (και μάλιστα Αριστερό) αλλά μια μορφή συνάντησης-σύγκρουσης ατόμων της κοινωνίας που εμφορούνται από κάθε είδους πολιτική ιδέα ανάμεσα στον συντηρητισμό και στην επαναστατικότητα σε κάθε είδους αναλογία. Η πλατεία όμως δεν είναι μια μορφή δημοκρατίας γιατί δεν δίνει καμιά δυνατότητα κοινών αποφάσεων αλλά μόνο ευκαιριακά κοινών κινήσεων και δράσεων. Και επίσης, δεν είναι η σχέση της πλατείας του πολιτικού συστήματος και της πλατείας του κοινωνικού συστήματος μια σχέση (καλής ή κακής) αντιπροσώπευσης αλλά μια σχέση (καλής ή κακής) αντιπαράθεσης.
Η σχέση κοινωνίας και εξουσίας ήταν πάντα μια σχέση αντιπαράθεσης. Όμως, παρά τα φαινόμενα, στην παρούσα σχέση αντιπαράθεσης, τον ηγεμονικό ρόλο δεν τον παίζει η άνω πλατεία της εξουσίας όπως συνέβαινε στις κλασικές περιόδους των κοινωνικών συστημάτων αλλά η κάτω πλατεία της κοινωνίας όπως συνέβαινε πάντα στις περιόδους των επαναστατικών αλλαγών.
Φαινομενικά, στην πλατεία της κοινωνίας επιβάλλεται η συγκεχυμένη λογική του εξουσιαστικού συστήματος. Αυτό μπορεί να είναι αληθινό, στην πραγματικότητα όμως κάτω από αυτή την επιβολή είναι οι οργανωτικές μορφές της κοινωνίας (εν προκειμένω η πλατεία) που επιβάλλονται στο εξουσιαστικό σύστημα και σ' αυτές τις οργανωτικές μορφές το εξουσιαστικό σύστημα δεν θα καταφέρει να αντέξει την πίεση της πραγματικότητας.
Με άλλα λόγια είναι ορατή μια αντιστροφή στην σχέση της Άνω Πλατείας με την Κάτω Πλατεία καθώς οι άνθρωποι που συνδέουν τα δύο επίπεδα, τα λεγόμενα πολιτικά στελέχη, δεν είναι πια οι άνθρωποι των επιτελείων που χειραγωγούν την βάση, αλλά άνθρωποι της βάσης που αγωνίζονται να ανεβούν στα εξουσιαστικά επιτελεία. Οι άνθρωποι αυτοί γίνονται κάθε μέρα και περισσότεροι και όσο πληθαίνουν τόσο λιγότεροι καταφέρνουν να φτάσουν στην εξουσία και τόσο λιγότερο συμφέρον έχουν να φτάσουν στην εξουσία. Με αυτό δεδομένο, είναι βέβαιο πως στις συνθήκες μια επερχόμενης σύγκρουσης, κάποια στιγμή η σύνδεση της εξουσίας με την βάση θα σπάσει και ο βρικόλακας της εξουσίας θα αναπαυθεί επί τέλους εν ειρήνη.
Βεβαίως αυτές οι σκέψεις δεν είναι παρά το προϊόν μιας συνοπτικής ματιάς και επομένως τα ζητήματα που θίχτηκαν χρειάζεται να εξεταστούν στο βάθος τους και στην έκτασή τους. Πιστεύω όμως πως το κλειδί για την κατανόηση της πλατείας είναι η ίδια η πλατεία. Η μελέτη της πολιτικής κατάστασης που δημιουργεί η πλατεία θα αναπτύσσεται καθώς ο κάθε αριστερός θα καταλήξει να βλέπει στην πλατεία τον ιδανικό κοινωνικό τόπο άσκησης της πολιτικής του και την οργάνωση της πλατείας σαν την ιδανική μορφή κοινωνικής οργάνωσης.