Νέα Αριστερά | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 1404
Στις εκλογές δεν κατεβαίνει η Αριστερά: κατεβαίνει η ιστορία της
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Δευτ, 19 Ιαν 2015

Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμά τους, αυτές οι εκλογές έχουν ήδη αποδείξει πως είναι μέρος μιας κοσμογονικής αλλαγής. Το παλιό καθεστώς (τεχνολογικό, οικονομικό, πολιτικό) έχει γκρεμιστεί οριστικά -- τίποτα δεν έχουν αφήσει όρθιο οι ίδιοι οι λειτουργοί του -- και από πουθενά δεν φαίνεται η παραμικρή ελπίδα αναδόμησης του. Και όπως ο πνιγμένος πιάνεται από τα μαλλιά του, οι παράγοντες του πολιτικού συστήματος, ένας-ένας στην αρχή και τελευταία κατά ομάδες, αποφασίζουν να παίξουν το τελευταίο τους χαρτί με την αρτιότερη εκδοχή της οπορτουνιστικής Αριστεράς που είναι ο ΣΥΡΙΖΑ.

Βεβαίως αυτή η στροφή δεν παίρνεται εύκολα: (α) γιατί σημαίνει να προδοθούν και να ξεφτιλιστούν οι παραδοσιακοί Ηρακλείς του παλιού καθεστώτος, που δεν θα ακολουθήσουν την μοίρα τους χωρίς να αντιδράσουν ή και χωρίς να εκδικηθούν και (β) γιατί το δίκτυο του οπορτουνισμού, που προς το παρόν κυριαρχεί στην πολιτική της Αριστεράς, μπορεί να το έχουν του χεριού τους οι παράγοντες της αυτοκρατορικής εξουσίας αλλά η κυριαρχία του πολιτικού καιροσκοπισμού, δεν ήταν ποτέ και πουθενά και δεν είναι καθόλου ασφαλής στην ελληνική κοινωνία.

Ωστόσο η στροφή στον οπορτουνισμό, είτε εύκολα, είτε δύσκολα, δεν μπορεί να αποφευχθεί και μετά από αυτές τις εκλογές το παλιό καθεστώς, που ήδη ανήκει στο παρελθόν ουσιαστικά, θα ανήκει στο παρελθόν και τυπικά. Μπορεί να υπάρχει η κοινοβουλευτική λειτουργία αλλά μόνο για να πληρώνονται και να κουμαντάρονται οι καταναγκαστικά εργαζόμενοι στην συντήρηση του εξουσιαστικού ερειπίου. Όσα συντάγματα και αν συγγράψει ο κύριος Γιώργος Κατρούγκαλος η μοίρα τους θα είναι να ακολουθήσουν την πορεία του Ευρωπαϊκού Συντάγματος προς τον κάλαθο των αχρήστων.

Μετά τις εκλογές η ελληνική κοινωνία θα κατοικεί σαν σε έναν "αρχαιολογικό χώρο", σαν στα ερείπια ενός "αρχαίου πολιτισμού" που δεν πρόλαβε να θαφτεί κάτω από τα στρώματα άλλων πολιτισμών. Κι αυτό γιατί απλούστατα δεν υπάρχουν άλλοι πολιτισμοί που να μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε. Γιατί ακόμα και το όνομα "πολιτισμός" είναι σίγουρο πως δεν θα ταιριάζει στην κοινωνία που θα διαδεχτεί το ερείπιο του παλιού καθεστώτος.

Ωστόσο, αν από μια άποψη (την πολιτική) ζούμε στο ερείπιο του παλιού καθεστώτος, από μια άλλη άποψη (την ιστορική) ζούμε ήδη στην κοινωνία των πολιτικών μας οραμάτων. Ζούμε όμως σ' αυτήν κουβαλώντας σαν βάρος του παρελθόντος το μέλλον που ονειρευτήκαμε, και αυτό μας καθιστά ανίκανους να αναγνωρίσουμε στο ξύπνιο μας την πραγματικότητα που αντικρίζουμε που είναι χίλιες φορές καλύτερη από αυτήν που ονειρευόμαστε αλλά που θα γίνει χίλιες φορές χειρότερη από τους εφιάλτες μας, αν δεν ανοίξουμε τα μάτια μας, αν δεν ξεχάσουμε τα οράματά μας.

Η παράταξη που επικρατεί στην προεκλογική περίοδο είναι η Αριστερά. Οπορτουνιστική Αριστερά βέβαια και σαν τέτοια ό,τι χειρότερο μπορούμε να φανταστούμε. Ο κόσμος της κοινωνικής βάσης όμως δεν στρέφεται στον οπορτουνισμό επειδή είναι οπορτουνισμός αλλά επειδή παριστάνει την Αριστερά. Από την άποψη αυτή η προεκλογική περίοδος μας φέρνει πίσω στο 1943: όταν μετά το Στάλινγκραντ φάνηκε πως το μέλλον ανήκει στην Αριστερά, πως η Αριστερά θα φέρει ό,τι ποθούσε κανείς για το μέλλον. Και έτσι, στην Αριστερά ενώθηκε η αφρόκρεμα της προπολεμικής κοινωνίας με τα αποβράσματα της ίδιας κοινωνίας και βεβαίως αυτή η κατάσταση δεν μπορούσε παρά να οδηγήσει στην Βάρκιζα και στα Μακρονήσια.

Ευτυχώς, μετά από τις εκλογές του 2012, μέσα στο 2013, στην σημερινή Αριστερά των επιτελείων (που άλλωστε αντίθετα από την Αριστερά του 1943 ήταν ήδη πλήρως διαβρωμένη από τον οπορτουνισμό) ούτε η αφρόκρεμα είναι τόσο αφρόκρεμα ούτε τα αποβράσματα είναι τόσο αποβράσματα και άρα η ένωσή τους δεν είναι τόσο καταστροφική. Κι από την άλλη μεριά ο κόσμος της κοινωνικής βάσης, παρόλες τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί εκατέρωθεν, δεν είναι (για αντικειμενικούς λόγους) τόσο διχασμένος ανάμεσα στον φασισμό και στον οπορτουνισμό και επομένως ο διάλογος ανάμεσα τους δεν διεξάγεται με μαχαίρια αλλά με βλακείες. Η ιστορική επιστροφή στο 1943 επομένως,  μπορεί να αποβεί μια επικίνδυνη φάρσα αν καταλήξει σε μια νέα κωμικοτραγική Βάρκιζα, αλλά θα παιχθεί πάνω στις πλάτες μιας κοινωνικής βάσης που απέχει 70 πραγματικά χρόνια, από την κοινωνική βάση του δράματος της παλιάς Βάρκιζας και έχει την πείρα και την ανάπτυξη αυτών των επτά δεκαετιών.

Η αναγκαία ιστορική επιστροφή στο 1943 εκφράζεται ήδη με την προσπάθεια των επιτελών της οπορτουνιστικής Αριστεράς που προέρχονται από το μαρξιστικό λενινιστικό κίνημα να παίξουν έναν πρωταγωνιστικό ρόλο στον συμβιβασμό που προετοιμάζεται. Απ' την μια μεριά οι μεν επιτελείς της ΚΟΕ που τώρα εκφράζονται μέσα από τον «Δρόμο της Αριστεράς» κάνουν από τώρα αντιπολίτευση στο αριστερό καθεστώς που θα επικρατήσει, προσπαθώντας να χωρέσουν τις επαναστατικές αλλαγές που μπορούσε να φανταστεί το μ.λ. κίνημα στην δεκαετία του 1960 σε μια γελοία ρητορική συσκευασία «μεταπολίτευσης», με τον «λαό» σαν κόκκινο φιογκάκι. Απ' την άλλη μεριά οι παραγοντίσκοι της κοινωνικής βάσης που ήταν υπεύθυνοι για το μεταπολιτευτικό μπαχάλεμα της βασικής αριστερής δύναμης του φοιτητικού κινήματος, που βεβαίως ήταν η ΠΠΣΠ, προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την προίκα της «νιότης τους» για να στήσουν υπεργολαβίες στο μετεκλογικό καθεστώς.

Με όσο -- μέχρι γελοιότητας -- κακότεχνο τρόπο κι αν γίνεται η ιστορική επιστροφή στο 1943, αυτή δεν παύει να είναι μια ιστορική επιστροφή, αναγκαία και απαραίτητη: ένα είδος «ολικής επαναφοράς» στο παρελθόν -- όχι όμως ενός ήρωα αλλά του κόσμου της Αριστεράς της κοινωνικής βάσης -- που στοχεύει στον «επανακαθορισμό» του παρόντος. Μόνο αν πάμε πίσω σαν κοινωνία και ξαναδούμε, με τα μάτια των ανθρώπων της κοινωνικής βάσης του 1943, τα 60 χρόνια που πέρασαν σαν άμεσο (1944-56), μεσοπρόθεσμο (1956-74) και μακροπρόθεσμο (1974-2004) μέλλον, μόνο τότε θα καταλάβουμε που βρισκόμαστε σήμερα και τι ενδέχεται να επακολουθήσει.

Ποιο ήταν το όνειρο (όχι μόνο για τον εαυτό τους αλλά για όλη την κοινωνία) των αριστερών της κοινωνικής βάσης μετά από την συντριβή του φασισμού στο Στάλινγκραντ; Μετά μια συντριβή που πληρώθηκε με ποταμούς αίματος και δακρύων κι από τις δύο πλευρές του μετώπου;

Το όνειρο ήταν η ελληνική κοινωνία τους και κάθε ξεχωριστή κοινωνία, αδελφικά δεμένη με τις υπόλοιπες, να αναπτύσσεται για χάρη του εαυτού της και να αναπτύσσει τις ιδιαίτερες ικανότητές της για χάρη του οικουμενικού κοινωνικού συνόλου και για να γίνει πραγματικότητα αυτό το όνειρο η προϋπόθεση ήταν η απαλλαγή της κάθε κοινωνίας από τον ανταγωνισμό της εξουσίας.

Τι έχει γίνει σήμερα; Η κάθε ξεχωριστή κοινωνία είναι δεμένη αξεδιάλυτα με τις υπόλοιπες, αναπτύσσεται ραγδαία αλλά όχι για χάρη του εαυτού της, αναπτύσσει της ιδιαίτερες ικανότητές της αλλά για βλάβη του οικουμενικού συνόλου. Και όλα αυτά γιατί δεν εκπληρώθηκε η προϋπόθεση: δεν απαλλάχτηκε η κοινωνία από την χολέρα του ανταγωνισμού για την εξουσία. Κι αυτό παρότι το εξουσιαστικό σύστημα είναι παντελώς άχρηστο έχει ουσιαστικά και τυπικά χρεοκοπήσει, πράγμα που εκτός των άλλων αποδεικνύεται και από το γεγονός πως σε όλα τα επίπεδα μόνο οι ηλίθιοι και οι εξαρτημένοι διεκδικούν ρόλους εξουσίας. Η προϋπόθεση για την απαλλαγή της κοινωνίας από το εξουσιαστικό σύστημα είναι καθήκον των ανθρώπων της επαναστατικής Αριστεράς και εκ πρώτης όψεως υπεύθυνος για την παραμέληση αυτού το καθήκοντος είναι ο οπορτουνισμός των αριστερών επιτελείων.

Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά: θα χρειαζόταν ένα ολόκληρο σύγγραμμα φιλοσοφικού-πολιτικού περιεχομένου για να διευκρινίσει κανείς σε βάθος τους ιστορικούς όρους που οδήγησαν στην σημερινή κατάσταση. Βρισκόμαστε ωστόσο σήμερα μπροστά σε μια παγκόσμια σύγκρουση που έχει σαν διακύβευμα την προοπτική της ανθρωπότητας και είναι αδύνατο η ελληνική κοινωνία να μείνει έξω από αυτή την σύγκρουση και άρα είναι αδύνατο οι προσεχείς εκλογές να διεξαχθούν ερήμην αυτού του διακυβεύματος. Άλλωστε ήδη οι μαιτρ του μαρξιστικού λενινιστικού οπορτουνισμού τροποποίησαν τον προβληματισμό τους: από το ερώτημα «πως θα φτάσουμε σε ένα μεταμνημονιακό ξέφωτο» η σύνταξη του «Δρόμου της Αριστεράς», κάνοντας προεκλογική αντιπολίτευση στον εαυτό της, αναρωτιέται αν θα βρεθούμε «σε ρήξη ή σε ομηρία» και «σε ποια Ελλάδα θέλουμε να ζήσουμε»!

Εν κατακλείδι, οι πραγματικοί αντίπαλοι αυτών των εκλογών δεν είναι τα κόμματα που άλλωστε είναι ανοιχτά να συνευρεθούν σε οποιαδήποτε παρά φύση συμμαχία. Οι πραγματικοί αντίπαλοι είναι, από την μια μεριά, ο βρικόλακας της εξουσίας που προσπαθεί να επιβιώσει στο κάστρο της συνείδηση και της ψυχής των ανθρώπων και από την άλλη μεριά φάντασμα της ιστορίας που προσπαθεί να αποκτήσει πρόσβαση στο ίδιο κάστρο. Ποιο κόμμα θα βάλουν στο κοινοβούλιο οι άνθρωποι της κοινωνικής βάσης είναι δευτερεύουσας σημασίας: πρωτεύουσας σημασίας είναι ποιον από τους δυό πραγματικούς αντιπάλους των εκλογών θα βάλουν στο κάστρο της συνείδησής τους και της ψυχής τους, στην διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας αλλά κυρίως όταν οι εκλογές θα έχουν βάλει τέλος στην αυταπάτη του εξουσιαστικού συστήματος.