Μετανάστευση | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 1465
Οι προσφυγικές ροές, η εθνική κυριαρχία και ο τετραγωνισμός του κύκλου
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Πέμπ, 7 Ιαν 2016

Έχει φανεί από πολύ καιρό πως το λεγόμενο προσφυγικό ή μεταναστευτικό είναι το πρόβλημα που θα πνίξει το χρεωκοπημένο αστικό πολιτικό σύστημα και θα ματαιώσει τα σχέδια για την παγκόσμια φασιστική αυτοκρατορία των αγορών. Αποδεικνύεται τώρα πια ότι όποιες κι αν ήταν οι υποκειμενικές διαθέσεις των διαφόρων ανταγωνιζόμενων πλευρών του ατλαντικού διευθυντηρίου, το πρόβλημα που θα αντιμετώπιζε το φαιδρό ελληνικό πολιτικό σύστημα με την γελοιογραφία της φασιστοπορτουνιστικής του διακυβέρνησης, θα ήταν οι ανεξέλεγκτες μετακινήσεις πληθυσμού από την ευρύτερη περιοχή γύρω από την μεσόγειο προς την Ευρώπη. Οι μετακινήσεις αυτές που εντελώς υποτιμητικά ονομάζονται "ροές", δεν είναι ούτε προσφυγικές ούτε μεταναστατευτικές αλλά οι ανακατατάξεις που θα συνόδευαν έτσι κι αλλιώς τον μετασχηματισμό όλων των κοινωνιών του κόσμου και την συνένωσή τους σε μια παγκόσμια κοινωνία.

Είναι φανερό πως το πρόβλημα αυτών των μετακινήσεων δεν μπορεί να λυθεί. Οι επαναφορά των συνόρων, είτε με την γελοιότητα της ανέγερσης τειχών, είτε με την ακόμα μεγαλύτερη γελοιότητα της επίκλησης της εθνικής κυριαρχίας προφανώς επιδεινώνει το πρόβλημα αντί να το λύνει. Αν όμως, αντί να τσαμπουνάμε ανοησίες περί της "γεωπολιτικής θέσης" της "χώρας", σκεφτούμε πως οι μετακινήσεις πληθυσμών είναι εξ αντικειμένου η βασιλική οδός για την ενοποίηση του κόσμου, την οποία επιβάλει η κρίση του εξουσιαστικού συστήματος, θα αντιληφθούμε ότι οι μετακινήσεις αυτές έθεσαν επί τάπητος ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να μείνει άλυτο αλλά και δεν μπορεί να λυθεί με την ήδη καταργημένη εξουσιαστική λογική της αστικής κοινωνίας, της λογικής που στηρίζεται στο απαραβίαστο της ιδιοκτησίας. Αυτή η αντίφαση μας ωθεί να συσχετίσουμε το κοινωνικό πρόβλημα με το μαθηματικό πρόβλημα του τετραγωνισμού του κύκλου σε έναν συσχετισμό που πρέπει να ομολογήσω πως δυσκολεύομαι να τον περιγράψω γιατί έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος από ότι φανταζόμουν όταν ξεκίνησα αυτό το κείμενο.

Στο πρόβλημα του τετραγωνισμού του κύκλου, αποδείχτηκε πως ήταν αδύνατο να σχεδιαστεί με κανόνα και διαβήτη ένα τετράγωνο με επιφάνεια ίση με την επιφάνεια ενός δεδομένου κύκλου. Βεβαίως για τις πρακτικές ανάγκες της εποχής, ο Αρχιμήδης, σαν ευφυής μηχανικός, το πρόβλημα, πρακτικά το είχε λύσει και μάλιστα έτσι ώστε η πρακτική λύση να υπαινίσσεται και την θεωρητική. Χρειάστηκε ωστόσο να φτάσει η ανθρωπότητα στην αφετηρία της κατάργησης της ιδιοκτησίας που είναι η λεγόμενη βιομηχανική επανάσταση για να αποδειχτεί, μόλις το 1882, πως ο τετραγωνισμός του κύκλου είναι αδύνατος.

Η απόσταση από την αδυναμία να λυθεί θεωρητικά ένα πρόβλημα μέχρι την θεωρητική απόδειξη πως η λύση είναι αδύνατη είναι τεράστια, γιατί ανοίγει ο δρόμος για μια νέα λογική: στην περίπτωση του τετραγωνισμού του κύκλου για μια νέα μαθηματική λογική, αυτήν του απειροστικού λογισμού, που χωρίς αυτόν και τους κλάδους του, τον διαφορικό και τον ολοκληρωτικό λογισμό, η ανάπτυξη της τεχνολογίας που ακολούθησε θα ήταν αδιανόητη.

Ο συσχετισμός εξ άλλου των πληθυσμιακών μετακινήσεων με τον τετραγωνισμό του κύκλου δεν είναι μόνο νοητικός αλλά και πραγματικός γιατί και τα δύο προβλήματα γεννήθηκαν μαζί με την έννοια της ιδιοκτησίας --και εξ αυτής με την έννοια της εξουσίας-- και γιατί αποδεικνύεται και για τα δύο προβλήματα πως η λύση τους είναι η απόδειξη πως δεν έχουν λύση, αρά μόνο με την υπέρβασή της έννοιας της ιδιοκτησίας και της εξουσίας.

Η ιδιοκτησία γεννήθηκε σαν πραγματικό σχήμα που μετατράπηκε και σε νοητικό σχήμα γεννώντας συγχρόνως και την έννοια της εξουσίας που είναι μόνο νοητικό σχήμα χωρίς (πράγμα που έχει ιδιαίτερη σημασία) να έχει και πρακτικό αντίστοιχο. Μετά από μεγάλες περιπέτειες που όλες αφορούσαν την ιδιοκτησία και την εξουσία η ανθρωπότητα έφτασε στην λεγόμενη βιομηχανική επανάσταση, που στην ουσία της είναι η συγκέντρωση των εργαλείων και των μέσων παραγωγής σε μια πολύπλοκη αυτοτελή οντότητα, σε ένα μεγάλο πολύπλοκο μηχανισμό που τον λειτουργεί με έναν πολύπλοκο τρόπο ολόκληρη η κοινωνία. Αυτή όμως είναι η αρχή, και το ήμισυ του παντός, της κατάργησης του εξουσιαστικού συστήματος δηλαδή της πατριαρχίας. Η βιομηχανική επανάσταση οδήγησε σε μια, κατά τόπους μεν αλλά τεράστια ανακατάταξη των πληθυσμών της γης. Από εκεί και πέρα η μετακίνηση ανθρώπων σε μαζικές κλίμακες συνέπεσε με τις δύο μεγάλες κρίσεις του αστικού κοινωνικού συστήματος (του καπιταλιστικού η πρώτη, του ιμπεριαλιστικού η δεύτερη), με τις δύο μεγάλες συγκρούσεις και τελικά με τους δύο μεγάλους μετασχηματισμούς της παγκόσμιας κοινωνίας που αφορούσαν, και πάλι, τις έννοιες της ιδιοκτησίας και συνακόλουθα της εξουσίας.

Στις δύο προηγούμενες μεγάλες κρίσεις, και σε ένα πλήθος μικρότερων, μετά από μεγάλες απώλειες, η ισορροπία αποκαταστάθηκε με δάνεια από το επόμενο κοινωνικό σύστημα, αλλά χωρίς να καταργηθούν οι έννοιες της ιδιοκτησίας, της εξουσίας και της κυριαρχίας παρότι από μια στιγμή και μετά οι έννοιες αυτές δεν είχαν κανένα πρακτικό αντίκρισμα. Στην τρίτη μεγάλη κρίση που ζούμε σήμερα η ισορροπία δεν μπορεί και δεν πρόκειται να αποκατασταθεί. Από Το επόμενο κοινωνικό σύστημα, το παρόν, κατά τύπους μόνον, αστικό σύστημα δεν μπορεί πια να "δανειστεί" τίποτε λιγότερο παρά την ίδια την κοινωνική αλλαγή. Τα δάνεια της Αριστερής διακυβέρνησης δεν είναι πια δάνεια του παρελθόντος από το μέλλον αλλά του μέλλοντος από το παρελθόν: και άλλωστε το παρόν έχει πια μηδενιστεί.

Η μετακίνηση πληθυσμών δεν άρχισε στην φάση της κρίσης που ζούμε σήμερα: Άρχισε από την αρχή της πτώσης του τείχους και συνεχίστηκε στην διάρκεια της "παγκοσμιοποίησης" ή αλλιώς της "κινεζοποίησης" που ακολούθησε το "τέλος της ιστορίας". Εκατομμύρια ανθρώπων αναγκάστηκαν να μετακινηθούν με τρόπο που ήταν ή που μπορούσε να θεωρηθεί "ελεγχόμενος" και εργάστηκαν στην Β. Αμερική και στην Ευρώπη για το θαύμα της τεχνολογίας που έχουμε σήμερα. Η πλειοψηφία των γκουρού της πληροφορικής, και της ρομποτικής προέρχονται από τις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και από χώρες όπως η Ινδία, η Μαλαισία και γενικά χώρες του τρίτου κόσμου. Και επίσης οι ανώτερης στάθμης εργαζόμενοι στις δήθεν ανεπτυγμένες χώρες (εργαζόμενοι σε υπηρεσίες κυρίως) προέρχονται από τις ίδιες χώρες του λεγόμενου τρίτου κόσμου. Οι άνθρωποι που μετανάστευσαν ήταν ευχαριστημένοι και αρκετές φορές ταυτισμένοι με το πολιτικό σύστημα των χωρών που τους απορρόφησαν, οι χώρες όμως της προέλευσής τους, οι πατρίδες τους, έπρεπε να τηρούνται υποταγμένες στους κρετίνους της αυτοκρατορικής εξουσίας που εκκολάπτονταν με "δαπάνες" της δικής τους πράξης και της δικής τους σκέψης.

Αυτή ήταν η πρώτη φάση της φασιστικής πολιτικής που θρασύτατα ονομάστηκε από τους αυτούς που την προώθησαν "Νέα Τάξη Πραγμάτων". Αλλά αυτή η κατάσταση της μη αμφισβητούμενης κυριαρχίας των αδύνατων του πρώτου κόσμου πάνω στους δυνατούς του δεύτερου και τρίτου κόσμου, κυριαρχία που κατορθώθηκε χάρη στον οπορτουνισμό των χωρών που είχε επικρατήσει (υποτίθεται) το κομμουνιστικό κίνημα, δεν μπορούσε να κρατήσει επ' άπειρον. Η δεύτερη φάση ήταν η προσπάθεια των υπηρετών της Νέας Τάξης Πραγμάτων να αναβαθμιστούν μέσα στην φασιστική τάξη και η εκ νέου καθυπόταξή τους που βεβαίως δεν έλυσε το πρόβλημα της ένωσης του κόσμου σε μια παγκόσμια κοινωνία: το πρόβλημα που υποβάλει η παρούσα τρίτη μεγάλη κρίση του αστικού συστήματος.

Το σημερινό ρεύμα της μετακίνησης πληθυσμών που βρίσκεται ήδη εκτός ελέγχου και έχει ήδη τρομοκρατήσει τους απανταχού της γης επιτελείς της εξουσίας είναι μέρος της τρίτης και τελευταίας φάσης της παρούσας τρίτης και τελευταίας κρίσης του αστικού συστήματος που είναι πια βέβαιο πως θα τελειώσει με μια άγνωστου τύπου τρίτη και τελευταία παγκόσμια σύγκρουση.

Οι κομπλεξικοί των εξουσιαστικών επιτελείων προσπαθούν να διαχωρίσουν τους πρόσφυγες από τους μετανάστες, προκειμένου τους μεν πρώτους να τους κλείσουν στις δικές τους "προηγμένες" χώρες σε νέα στρατόπεδα εργασίας και τους δεύτερους να τους αποκρούσουν στα "σύνορα" της Ευρώπης, μέχρι να καταφέρουν να μετατρέψουν ολόκληρες τις πρώην "χώρες" τους σε στρατόπεδα εργασίας με "επιστάτες" (σαν τους Κάπο των χιτλερικών στρατοπέδων) τους επιτελείς των τοπικών φασιστοπορτουνιστικών πολιτικών συστημάτων. Το σχέδιο είναι λαμπρό γιατί δεν είναι σχέδιο αλλά η ιστορική προοπτική του εξουσιαστικού συστήματος, που δεν πρόκειται βεβαίως να καταλήξει σε έναν νέο τύπο εξουσιαστικού συστήματος αλλά σε μια νέου τύπου κοινωνία χωρίς ιδιοκτησία, χωρίς ανταγωνισμό και τελικά χωρίς εξουσία.

Ο στόχος της κυριαρχίας μιας μοναδικής δύναμης πάνω στην φασιστική αυτοκρατορία των αγορών είναι βεβαίως ανέφικτος. Αντίθετα στην πορεία της επιδίωξής τους οι κρετίνοι της εξουσίας και οι υπηρέτες τους θα δημιουργούν τις αιτίες για την χρεοκοπία τους, καθώς και τα μέσα και τις προϋποθέσεις της επαναστατικής πολιτικής που θα ακυρώσει τα σχέδιά τους. Και πρέπει να αποφασίσουμε πως η βασική προϋπόθεση είναι η θεωρητική απόδειξη της αδυναμίας του εξουσιαστικού συστήματος να επιζήσει. Ακριβώς γι αυτό, το καλοκαίρι που πέρασε, ενώ εμφανίζεται σαν μαύρο για την ελληνική κοινωνία, στην πραγματικότητα ήταν μαύρο για τους επίδοξους πραιτοριανούς της απρόσωπης εξουσίας. Κατάφεραν να δημιουργήσουν μια κυβέρνηση ανδρεικέλων αλλά μια κυβέρνηση που δεν κατάφερε ούτε για ένα δευτερόλεπτο να περάσει ως τίποτα άλλο από κυβέρνηση ανδρεικέλων.

Παρακολουθήσαμε την δραματική κατάληξη της παγίδας που έστησαν στους επιτελείς του ΣΥΡΙΖΑ οι λεγόμενοι τροϊκανοί μεταμφιεζόμενοι σε "θεσμούς" και διορίζοντας τον Τσίπρα και την κυβέρνησή του επιστάτη στο ελληνικό πείραμα, κάτω από τον βούρδουλα των κομπλεξικών υπαλλήλων τους. Η παγίδα τους δεν έπιασε παρά μόνο σε μια παρέα τυχοδιωκτών που δεν είχαν άλλο όνειρο από την απόκτηση μιας θέσης στην υπηρεσία των ξεπεσμένων λόρδων του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Θα παρακολουθήσουμε από εδώ και πέρα την δική τους παγίδευση στην παγίδα που έστησαν. Η εκρηκτική μετακίνηση πληθυσμών που παρακολουθήσαμε το καλοκαίρι θα συνεχιστεί με ρυθμούς ανεξέλεγκτους και θα είναι η οδυνηρή συνέπεια της λεγόμενης "παγκοσμιοποίησης" γι αυτούς που ονειρεύτηκαν μια θέση αφέντη ή δούλου στην Νέα Τάξη της φασιστικής αυτοκρατορίας των αγορών.

Η εμπειρία της αδυναμίας να λυθεί το πρόβλημα των πληθυσμιακών μετακινήσεων στο πλαίσιο του παρόντος εξουσιαστικού συστήματος είναι συγκλονιστικά πειστική, όπως και οι ενδείξεις της δυνατότητας να λυθεί πρακτικά το πρόβλημα στο επίπεδο των ανθρώπων της κοινωνικής βάσης. Μένει όμως να αποδειχτεί και θεωρητικά η αδυναμία να επιλυθεί το πρόβλημα, όχι μόνο στο παρόν πλαίσιο αλλά στο πλαίσιο του εξουσιαστικού συστήματος γενικά. Η απόδειξη βρίσκεται στην γενίκευση της παρατήρησης πως η έννοια της ιδιοκτησίας και επομένως και της εξουσίας δεν έχει πια πραγματικό περιεχόμενο από την στιγμή που το αστικό σύστημα όχι απλώς δεν εγγυάται πια το απαραβίαστο της ατομικής ιδιοκτησίας που είναι η θεμελιώδης αρχή του αλλά το καταργεί με τις ίδιες τις ληστρικές επεμβάσεις του.

Ωστόσο η απλή γενίκευση των παρατηρήσεων δεν είναι θεωρητική απόδειξη. Οι άνθρωποι είναι εθισμένοι στην υποκειμενική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων, και βλέποντας συγχρόνως να πληθαίνουν τα υλικά μέσα για την διευθέτηση κάθε προβλήματος ελπίζουν στον εξορθολογισμό της εξουσίας. Παραβλέποντας βέβαια το γεγονός ότι η πραγματική δύναμη της εξουσίας (όσο και όταν υπάρχει) είναι ο ανορθολογισμός με βάση την παρούσα λογική, στον βαθμό που αυτός είναι ορθολογισμός με μια μελλοντική λογική. Από αυτή την άποψη όσο και αν φαίνεται κυνικός αυτός ο ισχυρισμός, ο αδίστακτος και βλακώδης ανορθολογισμός των λειτουργών και των υπηρετών του παρόντος συστήματος είναι άκρως επαναστατικός ορθολογισμός εν όψει του επομένου κοινωνικού συστήματος στο οποίο σύστημα προφανώς δεν θα υπάρχουν ούτε ιδιοκτησία, ούτε δικαιώματα, ούτε εθνικά σύνορα, ούτε εθνική κυριαρχία.

Το πραγματικά παράλογο της φασιστοπορτουνιστικής λογικής που επικρατεί είναι πως η κατάργηση των παρωχημένων κανόνων που στηρίζονται στο απαραβίαστο της ιδιοκτησίας επισπεύδεται από κάθε επίδοξο αυτοκρατορικό επιτελείο αδιαφορώντας για τις καταστροφικές συνέπειες στην ζωή των ανθρώπων, προκειμένου να ανταγωνιστεί τους άλλους διεκδικητές της αυτοκρατορικής έδρας, οδηγώντας έτσι όλο και πιο γοργά σε μια θανατηφόρα παγκόσμια σύγκρουση.

Μια θεωρητική απόδειξη της αδυναμίας του αστικού συστήματος να λύσει τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει είναι να αποδειχθεί πως οι ιστορικές εξελίξεις είναι ανεξάρτητες από την βούληση των ανθρώπων που τις δημιουργούν. Κι όταν αυτή η αδυναμία αποδειχτεί θεωρητικά μένει η θεωρητική διερεύνηση του ζητήματος της οργάνωσης: της συγκρότησης δηλαδή του θρυλούμενου "πολιτικού υποκειμένου". Κι αυτή πρέπει να αποδειχτεί πως είναι ανεξάρτητη από την βούληση των ανθρώπων που θα την συγκροτήσου, για να ανοίξει ο δρόμος για μια άλλη λογική οργάνωσης που αντιστοιχεί όχι μόνο με τα μαθηματικά του απειροστικού λογισμού που προέκυψαν από την απόδειξη της αδυναμίας να τετραγωνιστεί ο κύκλος αλλά και με τα φυσικομαθηματικά της κβαντικής μηχανικής.

Μέχρι να αποδειχτούν όλα αυτά όμως καλό θα ήταν να αποδεχτούμε, οι αριστεροί της κοινωνικής βάσης, ως λογικό μεταβατικό παρόν, την αντιπαράθεση της ανόητης υπεράσπισης της ατομικής ιδιοκτησίας και της βλακώδους επίκλησης της εθνικής κυριαρχίας απέναντι στην βάρβαρη κατάργησή τους. Το καθήκον μας είναι να αναλογιζόμαστε το προσχηματικό και επομένως αδιέξοδο αυτής της αντιπαράθεσης και να φωτίσουμε το δρόμο για την διασφάλιση της συνέχειας της ανθρώπινης κοινωνίας και του κοινωνικού ατόμου, ένα καθήκον στο οποίο θα μπούμε ο καθένας και η κάθε μία μόνος του και μόνη της όπου βρισκόμαστε σήμερα και θα βρεθούμε όλοι μαζί όταν χρειαστεί και όπου χρειαστεί στην διάρκεια της ιστορικής πορείας της ανθρωπότητας.