Ιστορικό της Αριστεράς | ΣΕΛΙΔΕΣ ΚΡΙΤΙΚΗΣ | hits: 1029
Ας πούμε τα σύκα: σύκα και την κρίση: κρίση
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Πέμπ, 22 Ιουλ 2010

Η κρίση οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μια σύγκρουση της οποίας το διακύβευμα είναι η κοινωνική προοπτική. Αυτό άλλωστε είναι και το νόημα της κρίσης. Από την μια μεριά της σύγκρουσης έχουν παραταχθεί ήδη το πλήθος των επιτελών των κάθε είδους και ποικιλίας εξουσιαστικών επιτελείων. Από την άλλη μεριά αργά ή γρήγορα θα παραταχθεί το πλήθος των ανθρώπων της κοινωνικής βάσης, αυτών που δεν ελπίζουν να γίνουν επιτελείς, αυτών που δεν έχουν να χάσουν παρά μόνο τις αλυσίδες τους, αυτών που έχουν να κερδίσουν τον κόσμο όλο. Σ' αυτούς απευθύνονται οι παρακάτω σκέψεις, σαν υπόμνηση και σαν παραίνεση. Αυτό που μπορώ να κάνω εγώ είναι να επανέλθω στις λεπτομέρειες που παραλείπονται σ' αυτό το κείμενο και στις συγκεκριμένες προτάσεις που προκύπτουν από αυτό.

* * * *

Οι επιτελείς του εξουσιαστικού συστήματος αναγκάζονται μιλούν για την κρίση γιατί δεν μπορούν πια να κρύψουν την σοβαρότητά της. Η ελληνική κοινωνία βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα μιας παγκόσμιας αναταραχής που δεν θέτει απλά εν αμφιβόλω αλλά άρχισε ήδη να σαρώνει το ενιαίο (μετά την κατεδάφιση του υπαρκτού) εξουσιαστικό σύστημα από την επιφάνεια του πλανήτη. Εξήντα χρόνια μετά το τέλος της σύγκρουσης της Δεκαετίας του '40, η κρίση ξαναβάζει επί τάπητος το ερώτημα της κοινωνικής προοπτικής που μετά την σύγκρουση έγινε εφικτό να "λογοκριθεί" από το εξουσιαστικό σύστημα, χάρη στην παραίτηση των επιτελών της Αριστεράς από την επαναστατική πολιτική και χάρη στην αφειδώλευτη τρομοκρατία των εκτάκτων στρατοδικείων.

Μιλούν όλοι για την κρίση αλλά ο καθένας την παρουσιάζει κατά τον τρόπο που του υπαγορεύει η προσωπική του θέση, μέσα στο διαλυόμενο εξουσιαστικό σύστημα. Δεν εξυπηρετούν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες εν όψει μιας επίθεσης, προσπαθούν να σωθούν ενόψει μιας πανικόβλητης φυγής. Η ενότητα στον εξουσιαστικό πολιτικό λόγο, αριστερό, δεξιό και κεντρώο, προκύπτει εκ των πραγμάτων, από την τρομοκρατική αναφορά στις συνέπειες της κρίσης και την υποβάθμιση του πραγματικά θανάσιμου κινδύνου που επιφυλάσσει στην κοινωνία. Κινδύνου που προκύπτει από την ουσιαστική τυφλότητα των επιτελών μπροστά στο οριστικό τέλος του εξουσιαστικού συστήματος, κινδύνου που επιτείνεται στον βαθμό που η τυφλότητα επιβάλλεται ή μεταδίδεται στο κοινωνικό σύστημα.

Ότι είναι να πάθει η κοινωνία, θα το πάθει επειδή θεωρεί ακόμα ζωντανό το κλινικά νεκρό εξουσιαστικό σύστημα. Είναι βέβαιο ότι θα πάθει για να μάθει. Θα πληρώσει για να απαλλαχθεί από την ψευδαίσθησή της. Και βέβαια όταν θα έχει μάθει οι επιτελείς θα πάρουν τον δρόμο τους για τις βιτρίνες των ιστορικών μουσείων. Από την άλλη μεριά όμως ο θανάσιμος κίνδυνος για την κοινωνία είναι να μπλοκάρει το πραγματικό οικονομικό σύστημα. Να σταματήσει δηλαδή η κυκλοφορία των απαραίτητων αγαθών από την παραγωγή στην κατανάλωση, που χρόνια τώρα κινείται με τον κοπανιστό αέρα της τερατωδώς διογκωμένης χρηματιστικής οικονομίας.

Οι άγριοι οικονομικοί και πολιτικοί χειρισμοί, αυτοί που επιχειρούνται από τα κυβερνητικά επιτελεία, οδηγούν την κοινωνία σε μια τέτοια καταστροφή που δεν την επιθυμούν βεβαίως ούτε αυτοί που την προκαλούν. Οι χειρισμοί τους υπαγορεύονται από την ελπίδα να παρατείνουν την ζωή του κλινικά νεκρού εξουσιαστικού συστήματος. Η τυφλότητα, στο ενδεχόμενο της καταστροφής, τους είναι απαραίτητη για να επιχειρήσουν τους καταστροφικούς χειρισμούς τους. Αλλά η τυφλότητά τους γίνεται εφικτή χάρη στην ηλίθια εμπιστοσύνη όχι μόνο των κυβερνητικών αλλά όλων των επιτελών και κυρίως των πολιτικά νεόπλουτων της επιτελών της Αριστεράς της Αντιεξουσίας και της Αναρχίας, στις δικλείδες ασφαλείας του εξουσιαστικού συστήματος.

Οι επιτελείς του εξουσιαστικού συστήματος, νομίζουν ηλιθίως πως, αφού υπάρχει αφθονία αγαθών, όταν φτάσει ο κόμπος στο χτένι, κάποιο φασιστικό πολιτικό σχήμα θα ανοίξει τις στρόφιγγες και το οικονομικό σύστημα, που προσπαθούν να στραγγαλίσουν, θα ζωντανέψει. Η φασιστοποίηση του συντηρητισμού που άλλωστε ήδη έχει προχωρήσει τόσο στην δεξιά όσο ακόμα περισσότερο στην αριστερή, στην αντιεξουσιαστική και αναρχική του εκδοχή, δεν μπορεί να αποτρέψει την καταστροφή αλλά αντίθετα θα την μεγεθύνει. Βεβαίως μετά από μια τέτοια καταστροφή, πράγματι το οικονομικό σύστημα κάποτε θα ζωντανέψει σε μια νέα κατάσταση.

Στην κατάσταση που θα προκύψει μετά την σύγκρουση και την καταστροφή τα εξουσιαστικά επιτελεία θα αποτελούν παρελθόν, μια νέα μορφή κοινωνικής οργάνωσης θα έχει αναδυθεί και το κοινωνικό σύστημα θα ισορροπήσει σε μια άλλου είδους ενότητα αντιθέτων. Με λίγα λόγια η κοινωνία οδηγείται αναγκαστικά από την κρίση σε ένα άλμα στο κενό. Το ερώτημα είναι το άλμα αυτό θα επιχειρηθεί με τους όρους και με τα όπλα των επιτελών· δηλαδή με την λογοκρισία και με την βία ή με τους όρους και τα όπλα της κοινωνικής βάσης· δηλαδή με την συζήτηση και την αντιπαράθεση.

Δυστυχώς, το άλμα έχει ήδη ξεκινήσει με τους όρους των επιτελών, όπως έγινε και στην σύγκρουση της δεκαετίας του '40. Σήμερα όμως είναι στο χέρι του κάθε ανθρώπου της κοινωνικής βάσης να ανατρέψει αυτή την πορεία. Έτσι ήταν και στην δεκαετία του '40, αλλά τότε η ανάληψη του έργου της ανατροπής περνούσε αναγκαστικά από μέσα από κάποια ένταξη σε οργάνωση. Η ευθύνη για την παραμέληση του έργου αυτής της ανατροπής σήμερα είναι ακόμη πιο μεγάλη. Μεγάλο όμως θα είναι και το γλέντι από την ανάληψή του.