Όσοι γράφουν δημόσια, έκαναν αυτές τις μέρες τους απολογισμούς τους για το 2005 και απεύθυναν τις ευχές τους για το 2006. Τώρα όλοι αισθάνονται εμφανώς την ανάγκη, να καθορίσουν το στίγμα τους και την κατεύθυνσή τους εν όψει των αναμενόμενων εξελίξεων.

Θα προσπαθήσω και εγώ, με λίγα λόγια, να κάνω το ίδιο, εκθέτοντας την βασική σκέψη που διατρέχει τα σχόλια και τα άρθρα μου, καθώς και την θέση της στον γενικό πολιτικό προβληματισμό.

Από τις 8 Σεπτεμβρίου 2001, που η δημοσιογραφική ομοχειρία της "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ" δέχτηκε να φιλοξενήσει ένα πρώτο, κείμενό μου, με θέμα την διεθνή εκδήλωση στην Γένοβα, κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι της ιστορίας, και όγκοι νερού στους απρόσμενους χείμαρρους της πολιτικής. Σ' αυτό το διάστημα, έγινα κουραστικός, επαναλαμβάνοντας μονότονα, στα γραφτά μου, το ερμηνευτικό σχήμα με το οποίο θεωρώ ότι μπορούμε να κατανοήσουμε τον σύγχρονο κόσμο, που δεν είναι πια η αντίθεση, ανάμεσα στην "εργατική τάξη" και στην "αστική τάξη", αλλά η αντίθεση ανάμεσα στην "κοινωνία" και στην "εξουσία".

Στην μισή δεκαετία που πέρασε από την Γένοβα, το σχήμα αυτό άντεξε στην βαρειά χρήση του για παρατήρηση και ερμηνεία, όλων των νέων πολιτικών φαινομένων, όπως η αυτοκρατορική πολιτική, η τηλεοπτική δημοκρατία, η αναθεώρηση της ιστορίας, η κατάρρευση των κρατικών οντοτήτων, η εγκατάλειψη της ιδέας του έθνους, η χρεοκοπία της αριστεράς. Κυρίως όμως δυνάμωσε μέσα από την εχθρική ή απαξιωτική αντιμετώπιση, όλων αυτών - και κυρίως των αριστερών - που, με οποιοδήποτε πρόσχημα, αναζητούν μια, πολιτική ή ακαδημαϊκή, θέση στο παρόν ή μελλοντικό, δήθεν βελτιωμένο, εξουσιαστικό κοινωνικό σύστημα.

Το αντιθετικό σχήμα: "κοινωνία" - "εξουσία", συνίσταται στο εξής: Οι τεχνικές και οικονομικές αλλαγές που επέρχονται, στην κοινωνία την φέρνουν, όπως συνέβαινε πάντα, σε αντίθεση με προηγούμενες μορφές του συστήματος εξουσίας. Σήμερα όμως δεν υπάρχει δυνατότητα διάκρισης σε καλή ή κακή εξουσία. Κάθε εξουσιαστικός ρόλος, σε οποιοδήποτε χώρο και επίπεδο, στην οικογένεια, στην παρέα, στην δουλειά, στην πολιτική, στο κράτος, στα κόμματα κλπ. εμποδίζει τους σχετικούς χώρους, και την κοινωνία συνολικά, να αναπτυχθεί. Η εξουσία, σαν σύνολο πολιτικών και κοινωνικών ρόλων, φτάνει σήμερα να στραγγαλίζει την κοινωνία.

Το παραπάνω σχήμα δεν είναι προϊόν ξαφνικής έμπνευσης. Είναι το καταστάλαγμα ενός πολιτικού αναστοχασμού, 40 χρόνων που άρχισε, στα μέσα της δεκαετίας του 60, στον ορυμαγδό της πρώτης και τελευταίας πραγματικής διάσπασης του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος. Ποια πολιτική μπορεί να αναπτυχθεί με βάση αυτό το σχήμα; Ποιοι μπορούν να την υιοθετήσουν; Αυτά δεν μπορούν ακόμα ν' απαντηθούν. Η κατάκτηση όμως της αυτοπεποίθησης, ότι φορέας των ιστορικών και πολιτικών αλλαγών, είναι η κοινωνία και όχι η εξουσία, είναι ώριμη και επείγουσα. Ευτυχώς, όλο και περισσότεροι άνθρωποι σπρώχνονται, απ' τα πολιτικά δρώμενα, στην συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας.