Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Κυρ, 12 Σεπτ 2004 | hits: 1443
Το όνομα της βίας
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 12 Σεπτ 2004

Η βία κυριαρχεί μόνιμα στην σύγχρονη κοινωνία και κατά καιρούς οξύνεται, όπως αυτές τις μέρες. Υπάρχει "ορθοδόξως" στην Παλαιστίνη και στο Ιράκ, "κτηνωδώς" στην πρώην Σ.Ε., "βλακωδώς" στην Ελλάδα του ολυμπιακού πνεύματος. Ξέρουν όλοι πολύ καλά ότι σαν φαινόμενο, η βία είναι σύμφυτη στις ανταγωνιστικές σχέσεις πάνω στις οποίες στηρίζεται μέχρι σήμερα ο πολιτισμός. Οι αυτουργοί της βίας, απελπισμένοι, φανατισμένοι, στρατευμένοι, είναι φυσικό να επισύρουν το μίσος για την φρίκη που προκαλούν, ουσιαστικά όμως είναι εξ ίσου αξιολύπητοι με τα θύματά τους. Άλλωστε το τελικό κέρδος τους είναι ο φυσικός ή ο ψυχικός θάνατός τους. Οι πραγματικοί αυτουργοί, οι πραγματικοί εχθροί της κοινωνίας είναι οι πολιτικοί υποκινητές που μέσα από τον ανταγωνισμό τους για την εξουσία, οδηγούν στις συγκρούσεις. Αυτοί όμως δεν μπορούν να κριθούν με ηθικά κριτήρια αλλά μόνο με πολιτικά. Εν τούτοις με δεδομένη την σημερινή πολιτική αφασία, τα πολιτικά κριτήρια είναι προς το παρόν ανύπαρκτα.

Οι εκδηλώσεις της βίας δεν προκαλούν μόνο θρήνους, προκαλούν και σκέψεις. Σφαγές, όπως αυτή η ανήκουστη του Μπεσλάν και μαχαιρώματα, όπως αυτό το βλακώδες της Ζακύνθου, θα οδηγήσουν, αργά ή γρήγορα, σε κοινωνικές αντιδράσεις. Η κοινωνία δεν θα ανέχεται επ' άπειρο αυτή τη φρίκη. Γι αυτό ξεχύθηκαν πάλι απ' τα παράθυρα και τις στήλες, οι κατά παραγγελία ευαίσθητοι να στηλιτεύσουν την βία, οι κατ' απονομή ειδήμονες να την ορίσουν, οι αυτόκλητοι πολιτικοί καθοδηγητές να οργανώσουν τις αντιδράσεις! Ο κοινός στόχος όλων τους είναι να προσωποποιήσουν τις ευθύνες, να ενοχοποιήσουν τα πρόσωπα και να απαλλάξουν το εξουσιαστικό σύστημα. Αυτονομιστές οι μεν, ρατσιστές οι δε, εθνικιστές οι τρίτοι, φασίστες οι άλλοι και όλοι μαζί τρομοκράτες! Τον κοινό παρονομαστή, την πρώτη ύλη της βίας που είναι ο ανταγωνισμός δεν τον προσέχει κανείς. Και πώς να τον προσέξει αφού είμαστε όλοι βυθισμένοι σ' αυτόν μέχρι τα μπούνια.

Η βία είναι τόσο αρχαία όσο και ο πολιτισμός, πρωτοφανής είναι όμως η βία χωρίς κανέναν ορατό πολιτικό στόχο. Μακροπρόθεσμα η βία ήταν πάντα ένδειξη αδυναμίας. Ακόμα και η βία μιας ανερχόμενης, ακμάζουσας, επαναστατικής εξουσίας δεν είναι έκφραση της αρχικής της δύναμης αλλά πρόβλεψη της αναμενόμενης πτώσης της. Από εδώ προέρχεται η - καθόλου αβάσιμη κατ' αρχήν - διάκριση ανάμεσα σε "κακή" και "καλή", αντεπαναστατική και επαναστατική βία. Το καινούριο σήμερα είναι η ανυπαρξία καλής ή επαναστατικής βίας. Η εμφανιζόμενη ως τέτοια είτε έμμεσα με την μορφή του "ελέγχου" (π.χ. αντί-ρατσισμός, αντί-σεξισμός κλπ.), είτε άμεσα με την μορφή της λεγόμενης "αντί-βίας" (π.χ. καμικάζι ως "ηρωική αντίσταση") είναι η έκφραση μιας υπάρχουσας εξουσίας καθόλου επαναστατικής αλλά κατά τις ελπίδες των θιασωτών της αποτελεσματικότερα αντεπαναστατικής. Τελικά το όνομα της βίας είναι: εξουσία. Μήπως είναι καιρός να σκεφτούμε ότι η άσκηση αυτής της αναίτιας, άστοχης, παράλογης, αδιανόητης, βίας είναι απλώς ο επιθανάτιος ρόγχος της εξουσίας;

 

κείμενο pdf
Δεν υπάρχει !