Πολιτική | ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ της ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Κυρ, 1 Αυγ 0004 | hits: 1380
Αναζητώντας τον μεσαίο χώρο
άρθρο του Κωστή Παπαϊωάννου
Κυρ, 1 Αυγ 2004

Η αγωνιώδης αναζήτηση του μεσαίου χώρου έχει πάρει διαστάσεις χρυσοθηρίας. Τα επιτελεία των μεγάλων κόμματων, καυγαδίζουν, διεκδικώντας ο καθένας για τον εαυτό του το δικαίωμα εκπροσώπησης αυτού του χώρου. Νομίζουν ότι η κατάκτηση του "χρυσού μέσου" θα σταθεροποιήσει την πολιτική τους θέση. Αλλά κανείς δεν μας λέει ποιος είναι, τέλος πάντων, αυτός ο μεσαίος χώρος, από πού προέκυψε και γιατί όλη αυτή η πρεμούρα να την οικειοποίησή του. Κανείς δεν λέει με ποια κοινωνικά κριτήρια τον διακρίνει, ούτε με ποια πολιτική θα τον εκπροσωπήσει! Δεν υπάρχει όμως σήμερα μια κατηγορία κοινωνικών ατόμων που με βάση κάποιες ιδιότητές του να καταλαμβάνει μια μεσαία θέση στο κοινωνικό σύνολο. Οι αναλύσεις της αριστεράς πιο παλιά αναφέρονταν σε μια τέτοια "γεωμετρία" της κοινωνίας με βάση την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής και αυτές οι αναλύσεις οδηγούσαν σε κάποιες προβλέψεις πολιτικών εξελίξεων σχετικά χρήσιμες, υπό τον όρο ότι δεν ήταν απόλυτες.

Σήμερα τέτοιες αναλύσεις δεν ισχύουν. Ακριβώς η έλλειψη τους είναι που οδήγησε στην επινόηση μιας επτάβαθμης πολιτικής κλίμακας απ' την άκρα αριστερά προς την άκρα δεξιά, που μάλλον ταλαιπωρεί παρά διευκολύνει την διαμόρφωση μιας πολιτικής σκέψης. Μεσαίος τελικά θεωρείται όποιος θεωρεί τον εαυτό του δεξιότερο της Αριστεράς και αριστερότερο της Δεξιάς. Αυτό όμως δεν σημαίνει τίποτα, αφού τόσο η Δεξιά όσο και η Αριστερά αγωνίζονται να καταλάβουν τον μεσαίο πολιτικό χώρο! Έτσι το μόνο νόημα που μένει να έχει αυτός ο αρνητικός προσδιορισμός δεν συμφέρει καθόλου τους μετόχους της πολιτικής εξουσίας: εκφράζει την απέχθεια της κοινωνίας για την ιστορική Δεξιά και την περιφρόνησή της για την σύγχρονη Αριστερά. Μ' αυτή την λογική ο μεσαίος χώρος και υπαρκτός και χρυσός είναι, αλλά οι καθιερωμένες στρατηγικές για την κατάκτησή του οδηγούν στο Βατερλό.

Η μανιακή αναζήτηση του μεσαίου χώρου, απ' την οποία δεν εξαιρούνται οι ηγέτες και ηγετίσκοι της αριστεράς, εκφράζει τον γενικό πανικό της πολιτικής εξουσίας, μπροστά στα αδιέξοδα της κυρίαρχης πολιτικής σκέψης. Στα τριάντα της η δημοκρατία της μεταπολίτευσης έφτασε στα όριά της. Οι χρυσοπληρωμένοι σύμβουλοι - πανεπιστημιακοί και εμπειροτέχνες - που προήλθαν απ' την κατεδάφιση της Αριστεράς, εξαντλήθηκαν. Η αταξική εκδοχή (θεωρία των "ελίτ") της ταξικής ερμηνείας της κοινωνίας χρεοκόπησε. Το ερώτημα λοιπόν είναι: μπορεί να κατανοηθεί η σημερινή πολιτική και κοινωνική κατάσταση ή μήπως κάτι τέτοιο είναι αδύνατο;

Αντί να απαντήσουμε σ' αυτό το ερώτημα θα δώσουμε έναν άλλο ορισμό του μεσαίου χώρου. Μεσαίος είναι ο κοινωνικός χώρος που μένει όταν αφαιρεθεί το παρασιτικό περιθώριο των ατόμων που δεν έχουν καμιά (νόμιμη) εξουσία και ο παρασιτικός κύκλος των ατόμων που δεν έχουν τίποτα άλλο εκτός από (νομική) εξουσία! Η μόνη ελπίδα που έχουμε σαν κοινωνία είναι να λειτουργήσει, και να εκφραστεί πολιτικά, η αντίθεση ανάμεσα στον συντηρητισμό και στην επαναστατικότητα αυτού του μεγάλου και παντοδύναμου μεσαίου χώρου.

 

κείμενο pdf
Δεν υπάρχει !